ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 2018

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΤΕΤΑΡΤΗ  13 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2018 

                                            ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

                                     Ο Μ Α Δ Α   Π Ρ Ω Τ Η

           

Α1

Α)     <<ΚΛΗΡΙΓΚ>>   ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ: 54 )

 Στο  εξωτερικό εμπόριο  κυριάρχησε προοδευτικά  η μέθοδος του διακανονισμού

 ≪ κλήριγκ ≫.  Οι διεθνείς συναλλαγές δεν γίνονταν, δηλαδή, με βάση το μετατρέψιμο συνάλλαγμα αλλά με βάση διακρατικές συμφωνίες που κοστολογούσαν τα προς ανταλλαγή προϊόντα και  φρόντιζαν να ισοσκελίσουν την αξία των εισαγωγών με την αντίστοιχη των εξαγωγών, στο πλαίσιο ειδικών λογαριασμών. Για μια χώρα, όπως η Ελλάδα, όπου οι συναλλαγές με το εξωτερικό ήταν έντονα ελλειμματικές, η διαδικασία αυτή, πέρα από τα αρνητικά, είχε και θετικά στοιχεία.

Β)   ΕΘΝΙΚΟΝ ΚΟΜΙΤΑΤΟΝ  ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ:  77 )

Το  Εθνικόν  Κομιτάτον , υπό τον Επαμεινώνδα  Δεληγιώργη , που υποστήριζε την ανάπτυξη  του κοινοβουλευτισμού και τον  εκσυγχρονισμό της χώρας, οικονομική ανάπτυξη  και μεταρρυθμίσεις στη διοίκηση και  στο στρατό, πολιτισμική  εξάπλωση στην Οθωμανική αυτοκρατορία.

Γ)   ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ  (1914)   ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ:  140-141 )

Στην αρχή η περίθαλψη  των προσφύγων ήταν ως επί  το πλείστον έργο εθελοντών. Καταρτίστηκαν  επιτροπές από το Υπουργείο  Εσωτερικών με έργο

τη διανομή τροφίμων,  ιματισμού και την παροχή  στοιχειώδους οικονομικής βοήθειας. Τα έσοδα  προέρχονταν από εράνους, δωρεές και  μικρή κρατική επιχορήγηση. Τον  Ιούλιο του 1914  ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη Οργανισμός,  με σκοπό  την άμεση  περίθαλψη και στη συνέχεια  την εγκατάσταση των  προσφύγων σε εγκαταλελειμμένα τουρκικά και βουλγαρικά χωριά  της Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας. Παρεχόταν συσσίτιο,  προσωρινή στέγη και ιατρική  περίθαλψη,

μέχρι οι πρόσφυγες  να βρουν εργασία ή να  αποκτήσουν γεωργικό κλήρο.

Α2  

 Α)  Με το σύνταγμα του 1844 δεν κατοχυρώθηκε το δικαίωμα του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι.        ΣΩΣΤΟ

Β)  Ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης υποστήριζε ένα κράτος κοινωνικής αλληλεγγύης 

                                   ΣΩΣΤΟ

Γ) Στην Ελλάδα , αντίθετα από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ,δε διαμορφώθηκαν ταξικά κόμματα μέχρι τα τέλη του 19^ου αιώνα

                                   ΣΩΣΤΟ

Δ) Η τράπεζα της Ελλάδος ιδρύθηκε με αφορμή αίτημα της ΕΑΠ

                                     ΛΑΘΟΣ

Ε) Το κίνημα στο Θέρισο υποστηρίχθηκε από την ελληνική κυβέρνηση.

                                     ΛΑΘΟΣ

                                    

Β1 α)

 Τα αντιβενιζελικά κόμματα ήταν το ραλλικό κόμμα με αρχηγό το Δημήτριο Ράλλη, το εθνικό κόμμα με αρχηγό τον Κυριακούλη Μαυρομιχάλη και το θεοτοκικό κόμμα με αρχηγό το Γεώργιο Θεοτόκη . 

( ΠΡΟΣΟΧΗ : ΜΠΟΡΟΥΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ ΓΡΑΨΟΥΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ  , ΤΟ ΛΑΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΣΕΚΕ)

Β1 β)  ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ: 92 )

 Ως αντιβενιζελικά  θεωρούνταν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.  Παρά τις διαφορές που υπήρχαν ανάμεσά τους,  τα ένωνε ένας συντηρητικός προσανατολισμός. Πάντως,  δεν ήθελαν να επιστρέψουν στην  προ του 1909 εποχή.  Επομένως, ως προς αυτό δεν  διέφεραν κατ’ αρχήν από  τους Φιλελευθέρους. Διέφεραν όμως στο εύρος των σχεδιαζόμενων  μεταρρυθμίσεων και στις μεθόδους άσκησης της πολιτικής. Οι  Αντιβενιζελικοί  απεχθάνονταν τη διαρκή παρέμβαση του κράτους, επειδή, εκτός των  άλλων, αυτή θα είχε ως  αποτέλεσμα την ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας. Δεν  είχαν μακροπρόθεσμη πολιτική, αντίθετα, επικέντρωναν την προσοχή τους στην επίλυση  επίκαιρων προβλημάτων. Τα αντιβενιζελικά κόμματα εξελίχθηκαν σε κόμματα υπεράσπισης των συμφερόντων που κινδύνευαν από την πολιτική των  Φιλελευθέρων. Η σύγκρουση με τους Φιλελευθέρους τα οδηγούσε σε διαρκώς συντηρητικότερες  θέσεις. Από τα αντιβενιζελικά  κόμματα, πιο αδιάλλακτα ήταν τα κόμματα του Δημητρίου Ράλλη και του  Κυριακούλη  Μαυρομιχάλη, ενώ το κόμμα  του Γεωργίου Θεοτόκη ήταν  πιο διαλλακτικό.

Β2 α) ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ:  206-207 )

Οι  ξένοι Ναύαρχοι αναχώρησαν την  επομένη (10 Δεκεμβρίου) και αμέσως άρχισε με γοργούς ρυθμούς το  δυσχερές έργο της οργάνωσης  του νέου πολιτικού σχήματος, που ονομάστηκε  Κρητική  Πολιτεία. Ορίστηκε μια 16μελής Επιτροπή από 12 χριστιανούς και 4 μουσουλμάνους,  για να εκπονήσει το σχέδιο του κρητικού συντάγματος, ενώ παράλληλα  προχώρησαν οι πολιτικές πράξεις, χωρίς  χρονοτριβή. Έναν  ακριβώς μήνα μετά την  εγκατάσταση του Ύπατου  Αρμοστή, δημοσιεύτηκε το πρώτο σημαντικό  διάταγμα ≪ Περί συγκροτήσεως της Κρητικής Συνελεύσεως ≫ και αμέσως προκηρύχθηκαν  εκλογές για την ανάδειξη πληρεξουσίων. Στις  εκλογές αυτές αναδείχθηκαν 138  χριστιανοί και 50 μουσουλμάνοι πληρεξούσιοι και η Κρητική  Βουλή άρχισε τις εργασίες της  στις 8 Φεβρουαρίου 1899.

Το Σύνταγμα  της Κρητικής Πολιτείας, που  συντάχθηκε κατά το  πρότυπο του

Ισχύοντος  τότε ελληνικού συντάγματος,  αφού εγκρίθηκε από το  Συμβούλιο των

Πρέσβεων  των  Προστατίδων  Δυνάμεων στη Ρώμη, τέθηκε  αμέσως σε  εφαρμογή. Λίγες ημέρες  αργότερα συγκροτήθηκε και  ορκίστηκε η πρώτη κυβέρνηση

της Κρητικής  Πολιτείας, στην οποία Υπουργός  Δικαιοσύνης ορίστηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος

Β2 β)

 Τα οικονομικά  μέτρα που πήρε η Κρητική Πολιτεία ήταν : Έκοψε κρητικό νόμισμα  (την κρητική δραχμή), ίδρυσε την Κρητική Τράπεζα.

                                Ο Μ Α Δ Α   Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η

Γ1 α) ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ:  33 )

  Η  πιο χαρακτηριστική  από τις  αλλαγές που έφερε η  βιομηχανική επανάσταση στα ανεπτυγμένα κράτη του  19ου αιώνα ήταν η εμφάνιση, η εξάπλωση και τελικά η κυριαρχία του  σιδηροδρόμου στις χερσαίες μεταφορές.  Το σιδηροδρομικό δίκτυο έλυνε το πρόβλημα  της μεταφοράς μεγάλου όγκου  προϊόντων με μικρό κόστος, σε αποστάσεις  που μετριούνταν πλέον στην  κλίμακα κρατών και ηπείρων. Η βιομηχανική επανάσταση, η αύξηση  της παραγωγής και η δημιουργία μεγάλων πόλεων δεν  θα μπορούσαν να προχωρήσουν  χωρίς αυτήν τη νέα δυνατότητα που εξασφάλιζε την  τροφοδοσία των πόλεων με  τρόφιμα, τα εργοστάσια με πρώτες ύλες και την αγορά  με προϊόντα. Κάτω από τις  συνθήκες αυτές, δεν ήταν περίεργο  που ο σιδηρόδρομος  έγινε το σύμβολο των νέων καιρών και το συνώνυμο της ανάπτυξης κατά  το 19ο αιώνα.

Γ1 β)  ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ:  33-34-35 )

 Μέχρι τη δεκαετία του 1880 η  μόνη σιδηροδρομική γραμμή που είχε κατασκευαστεί στην Ελλάδα ήταν  αυτή που συνέδεε την  Αθήνα με τον Πειραιά και είχε μήκος μόλις 9  χιλιομέτρων. Αλλά  και αυτή χρειάστηκε δώδεκα  χρόνια και πολλές  περιπέτειες για να  κατασκευαστεί. Όλες  οι υπόλοιπες περί  σιδηροδρόμου διακηρύξεις και τα φιλόδοξα  σχέδια παρέμεναν ανεφάρμοστα, καθώς η υλοποίησή τους συγκινούσε μόνο αμφίβολης αξιοπιστίας κερδοσκόπους. Το σιδηροδρομικό δίκτυο της Ελλάδας  ολοκληρώθηκε σε τρεις περίπου δεκαετίες, από το 1880 και  μετά. Η μεγάλη  ώθηση δόθηκε στις  πρώτες πρωθυπουργίες του Χαρίλαου Τρικούπη (1882-1892), οπότε  και κατασκευάστηκαν 900 χιλιόμετρα σιδηροδρομικής γραμμής. Τα  οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπισε το ελληνικό κράτος επιβράδυναν την  κατασκευή του έργου στη δεκαετία του 1890 και το δίκτυο ολοκληρώθηκε  μόλις το 1909. Στο  μεγαλύτερο τμήμα του το  δίκτυο ήταν μετρικό, με  γραμμές πλάτους ενός μόνο  μέτρου, τη στιγμή που οι διεθνείς προδιαγραφές προέβλεπαν γραμμές  πλάτους 1,56 μέτρων. Αυτό σήμαινε ότι το δίκτυο σχεδιάστηκε  για να εξυπηρετεί τοπικές κυρίως  ανάγκες, χωρίς φιλοδοξίες να αποτελέσει τμήμα  του διεθνούς δικτύου Στις μικρότερες και πιο καθυστερημένες  οικονομικά χώρες, η απόκτηση σιδηροδρομικού δικτύου παρουσιάστηκε από  πολύ νωρίς ως σημαντική προϋπόθεση για την είσοδό  τους στο χώρο των ανεπτυγμένων  κρατών. Οι σχετικές με την κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου  συζητήσεις άρχισαν στη χώρα μας λίγα μόλις χρόνια μετά την ανεξαρτησία της,  ίσως το 1835.  Ανυπέρβλητες όμως δυσκολίες περιόριζαν τις συζητήσεις αυτές για πολλές δεκαετίες στο χώρο των θεωρητικών αναλύσεων και των απλών επιθυμιών. Η κατασκευή της σιδηροδρομικής υποδομής ήταν ιδιαίτερα  πολυέξοδη υπόθεση και απαιτούσε κεφάλαια που το μικρό ελληνικό κράτος δεν μπορούσε να εξοικονομήσει. Από την άλλη μεριά, η προσέλκυση ξένων κεφαλαίων , επιχειρήσεων ή πιστωτικών ιδρυμάτων, προϋπέθετε ότι το προς κατασκευή  δίκτυο θα ήταν αποδοτικό, θα εξασφάλιζε δηλαδή τη μεταφορά πρώτων υλών,  ζωτικών για τη βιομηχανία, και καταναλωτικών αγαθών, που οι τοπικές αγορές  θα ήταν σε θέση να  απορροφήσουν.  Στην Ελλάδα δεν υπήρχε ούτε το ένα, ούτε το  άλλο. Το  ενδιαφέρον λοιπόν των ξένων ή των ομογενών επενδυτών  παρέμενε πολύ μικρό.  Επιπλέον , η γειτνίαση της θάλασσας, στις περισσότερες περιοχές της  χώρας, δεν βοηθούσε τα πράγματα, καθώς οι θαλάσσιες μεταφορές περιόριζαν  την αποδοτικότητα του σιδηροδρομικού δικτύου.

Γ1 γ)  ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ:  35)

Πραγματικά, το σιδηροδρομικό δίκτυο κλήθηκε να  εξυπηρετήσει τη διακίνηση αγροτικών κυρίως προϊόντων και από την αρχή της  λειτουργίας του παρουσίαζε σοβαρή υστέρηση στα έσοδά του σε  σχέση με τους αισιόδοξους  υπολογισμούς που οδήγησαν στη δημιουργία του. Το  γεγονός αυτό οδήγησε και  στη διακοπή των περαιτέρω επενδύσεων στο χώρο του  σιδηροδρόμου.

Είναι αναμφίβολο ότι  το σιδηροδρομικό δίκτυο  πρόσφερε πολλά σε μία  χώρα

που δεν  είχε ποτέ πριν γνωρίσει αξιόπιστο χερσαίο  συγκοινωνιακό δίκτυο. Πρόσφερε επίσης πολλές υπηρεσίες στον  καιρό των πολέμων, αφού  επέτρεψε τη

γρήγορη  επιστράτευση και τον  εφοδιασμό του ελληνικού στρατού.  Δεν κατόρθωσε όμως να φέρει την  ανάπτυξη και την εκβιομηχάνιση στις  περιοχές όπου

έφτασε.  Δεν  κατόρθωσε να εκπληρώσει όσες  αναπτυξιακές προσδοκίες στηρίχθηκαν πάνω του.  Για να το κάνει αυτό θα  έπρεπε να προκαλέσει την  αλλαγή κοινωνικών και οικονομικών δομών. Και,  φυσικά, ένα συγκοινωνιακό δίκτυο δύσκολα μπορεί να πετύχει τόσο  ριζοσπαστικές αλλαγές.

Δ1 α) ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ: 156-157)

 Η αγροτική αποκατάσταση στο μεγαλύτερο μέρος της ήταν

Έργο  της ΕΑΠ. Απέβλεπε στη δημιουργία μικρών γεωργικών ιδιοκτησιών. Η εγκατάσταση των προσφύγων έγινε σε εγκαταλελειμμένα χωριά, σε νέους συνοικισμούς προσαρτημένους σε χωριά και σε νέους, αμιγώς προσφυγικούς συνοικισμούς. Ο παραχωρούμενος κλήρος ποίκιλλε ανάλογα με το  μέγεθος

της οικογένειας των προσφύγων, την ποιότητα του εδάφους, το  είδος

 της καλλιέργειας και τη δυνατότητα άρδευσης. Συνήθως  ο κλήρος δεν

αποτελούσε  ενιαία έκταση, αλλά τεμάχια αγρών που βρίσκονταν σε διαφορετικές τοποθεσίες. Στην αρχή η διανομή από τις υπηρεσίες εποικισμού ήταν προσωρινή. Θα γινόταν οριστική μετά την κτηματογράφηση από την τοπογραφική υπηρεσία  του

Υπουργείου  Γεωργίας.  Εκτός από τη γη  παραχωρούνταν στέγη, εργαλεία,  σπόροι, λιπάσματα και ζώα.

Δ1β)  ( ΣΧΟΛ.ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ : 168 )  

 Κατ’ αρχήν  αναδιαρθρώθηκαν οι καλλιέργειες  και η αγροτική παραγωγή πολλαπλασιάστηκε.  Σε μία δεκαετία (1922-1931)  οι καλλιεργούμενες εκτάσεις αυξήθηκαν περίπου κατά 50%, η  γεωργική παραγωγή διπλασιάστηκε και  εξασφαλίστηκε επάρκεια σε σιτηρά.  Οι πρόσφυγες εφάρμοσαν την αμειψισπορά* και την πολυκαλλιέργεια και στήριξαν  το θεσμό της  μικρής γεωργικής ιδιοκτησίας.

Η έλλειψη  γεωργικών εκτάσεων προς διανομή  στους πρόσφυγες υποχρέωσε το κράτος να αναλάβει την κατασκευή  μεγάλων εγγειοβελτιωτικών έργων,  κυρίως

στη Μακεδονία,  και έτσι αυξήθηκαν οι  καλλιεργήσιμες εκτάσεις.  Εισήχθησαν νέες καλλιέργειες ή επεκτάθηκαν οι παλιές  (καπνός, βαμβάκι, σταφίδα). Η κτηνοτροφία και η πτηνοτροφία βελτιώθηκαν  ποσοτικά και ποιοτικά. Η  δενδροκομία, η σηροτροφία και η αλιεία  αναπτύχθηκαν από πρόσφυγες που ήταν ειδικευμένοι σε αυτές τις ασχολίες  στην πατρίδα τους.

 ( ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΛΥΘΕΙ ΟΙ ΠΗΓΕΣ...!! )

 ΣΕ ΛΙΓΗ ΩΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΗΓΕΣ ,ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ                                                                    ΜΕΣΑ  ΑΠ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ  ! 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΒΑΡΝΑΚΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ -ᾹΝΔΡΕΑΣ