ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ 2018

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

                                   ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α1.  

     Μάθημα 5

Ο Σίλιος Ιταλικός, ο επικός ποιητής, ήταν ένδοξος άνδρας.

Τα δεκαεπτά βιβλία του για το δεύτερο Καρχηδονιακό πόλεμο

είναι όμορφα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του έμενε

στην Καμπανία.  Επιδίωκε τη δόξα του Βιργιλίου και περιέβαλλε με

αγάπη το πνεύμα του. Τον τιμούσε, όπως το παιδί το δάσκαλο.

Το μνημείο του, το οποίο βρισκόταν στη Νεάπολη, το είχε σαν ναό.

  Μάθημα  27

Όταν ο Άκκιος ήρθε από την πόλη Ρώμη στον Τάραντα,

όπου ο Πακούβιος είχε αποσυρθεί σε μεγάλη ήδη ηλικία,

κατέλυσε σε αυτόν. Ο Άκκιος, που ήταν

πολύ μικρότερος στην ηλικία, την τραγωδία του,

της οποίας το όνομα είναι «Ατρέας», διάβασε σε αυτόν,

επειδή  ( ή που ) το επιθυμούσε.

Μάθημα  45

Για τον λόγο αυτό στέλνει επιστολή γραμμένη στα ελληνικά.

Συμβουλεύει τον απεσταλμένο, αν δεν μπορέσει να πλησιάσει,

να δέσει την επιστολή στον ιμάντα του ακοντίου και να το ρίξει μέσα στο

 στρατόπεδο. Στην επιστολή γράφει πως θα έλθει γρήγορα με τις

λεγεώνες του. Ο Γαλάτης, επειδή φοβήθηκε τον κίνδυνο ,αποφάσισε

να ρίξει το ακόντιο. Αυτό τυχαία καρφώθηκε σε έναν πύργο

και τρεις μέρες αργότερα γίνεται αντιληπτό

από κάποιον στρατιώτη και μεταφέρεται στον Κικέρωνα.

Εκείνος διαβάζει μέχρι τέλους την επιστολή και προτρέπει τους

Στρατιώτες να ελπίζουν στη σωτηρία (τους).

Β1 α)  

vir : τη γενική του πληθυντικού αριθμού                                                                  virorum

 libri : την κλητική του ενικού αριθμού                                                                     liber

 eius (το πρώτο): την ονομαστική του πληθυντικού αριθμού στο ουδέτερο γένος        ea

 se (το πρώτο) : τη δοτική του πληθυντικού αριθμού στο α΄ πρόσωπο               nobis

 Pacuvius : την κλητική του ενικού αριθμού                                                           Pacuvi

nomen : την αιτιατική του πληθυντικού αριθμού                                             nomina

rem : την ονομαστική του πληθυντικού αριθμού                                                      res

casu : τη γενική του πληθυντικού αριθμού                                                       casuum

turrim : την αφαιρετική του ενικού αριθμού                                                          turri

salūtem : την ονομαστική του ενικού αριθμού.                                                       Salus

Β1 β)

pulchri: να γράψετε τον συγκριτικό βαθμό του επιθέτου στην αφαιρετική του ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος.                                                         pulchriore

 multo: να γράψετε τον συγκριτικό και τον υπερθετικό βαθμό του επιρρήματος.   

                                                  Plus                         plurimum

minor: να γράψετε τον θετικό βαθμό του επιθέτου στο ίδιο γένος, στην ίδια πτώση και στον ίδιο αριθμό.                                                                          Parvus

celeriter: να γράψετε τον υπερθετικό βαθμό                  celerrime

Β2 α)

erat (το πρώτο) : το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του παρατατικού στην ενεργητική περιφραστική συζυγία (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο του ρήματος)  futurus eras

 tenēbat : τη γενική του γερουνδίου                                                         tenendi

 venisset : τη μετοχή του μέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο του ρήματος για το γένος, τον αριθμό και την πτώση)                                                              venturus   

 recesserat : το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή        

                                                                                                                  recedemus                                                                                                                                                                                                                                  

desideranti : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή

                                                                                                                   desiderent

adīre : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή

                                                                               

                                                                                                                    adeunto

possit : το α΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής του παρακειμένου

                                                                                                       potuerim

 veritus : το απαρέμφατο του μέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο της μετοχής)

                                                                                          veriturum  esse

conspicitur : το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή.

                                                                            Conspiceris / conspicere

Β2 β)

defertur: να γράψετε το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής όλων των χρόνων στην ενεργητική φωνή

                                          defers

                                       deferebas

                                          deferes

                                         detulisti

                                        detuleras

                                         detuleris

Γ1 α)

poēta:     είναι    Παράθεση     στο    Silius Italicus

 cui:    είναι  Δοτική προσωπική κτητική στο  ρήμα  est

 casu:    είναι  αφαιρετική του τρόπου στο ρήμα adhaesit

Γ1 β)

Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική και την παθητική σε ενεργητική:

«Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris [Caesar] mittit»

Quam ob rem epistula  conscripta Graecis litteris ( a Caesare ) mittitur

«Haec […] tertio post die a quodam milite conspicitur»

Hanc […] tertio post die  quidam  miles  conspicit

 Γ1 γ)

«Tarentum»: να μετατρέψετε τον προσδιορισμό του τόπου , ώστε να εκφράζεται η στάση σε τόπο

Tarenti : ΑΠΡΟΘΕΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΕΙΔΗ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΗ,ΔΗΛΩΝΕΙ ΣΤΑΣΗ ΣΕ ΤΟΠΟ  

Γ2 α)

«Cum Accius ex urbe Rōmā Tarentum venisset»: να αναδιατυπώσετε την πρόταση, ώστε να δηλώνει το προτερόχρονο με διαφορετικό τρόπο

Postquam ( ubi,ut,simul ) Accius ex urbe Roma Tarentum venit

Postquam και οριστική παρακειμένου δημιουργεί  το προτερόχρονο στο παρελθόν.

 Γ2β)

«adfore»: να εντοπίσετε το υποκείμενο του απαρεμφάτου και να αιτιολογήσετε την πτώση του

Υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου είναι το   se.      Συναντάται το φαινόμενο του λατινισμού. Παρότι έχουμε ταυτοπροσωπία το υποκείμενου του ειδικού απαρεμφάτου τίθεται σε πτώση αιτιατική και  δε  λείπει

Γ2 γ)

«ut tragulam mitteret»: να αναγνωρίσετε το είδος της δευτερεύουσας πρότασης

να αιτιολογήσετε τον τρόπο εκφοράς της  και να δηλώσετε τη συντακτική της λειτουργία

Δευτερεύουσα  ουσιαστική βουλητική πρόταση εισάγεται με το  βουλητικό σύνδεσμο ut, γιατί είναι καταφατική· εκφέρεται με υποτακτική, γιατί το περιεχόμενό της είναι απλώς επιθυμητό· συγκεκριμένα, εκφέρεται με υποτακτική παρατατικού, γιατί εξαρτάται από ιστορικό χρόνο (και δηλώνει το σύγχρονο στο παρελθόν)· υπάρχει ιδιομορφία στην ακολουθία των χρόνων, γιατί η βούληση είναι ιδωμένη τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής της (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση)· λειτουργεί ως αντικ. του constituit

Γ2 δ) «periculum veritus»: να αναλύσετε τη μετοχή σε δύο προτάσεις έτσι, ώστε η μία να εκφράζει αντικειμενική αιτιολογία και η άλλη το αποτέλεσμα μιας εσωτερικής λογικής διεργασίας

 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ : Quod veritus erat

Αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας :

                                                        Cum veritus esset

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ :  ΣΕΦΕΡΗ ΒΑΡΒΑΡΑ , ΒΑΡΝΑΚΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ᾹΝΔΡΕΑΣ